سهروردی اشراقی یا سهروردی صدرایی؟

نویسندگان

  • قاسمعلی کوچنانی دانشگاه تهران، استادیار
  • محمد بنیانی دانشگاه شیراز، استادیار
چکیده مقاله:

اهمیت اندیشه‌های سهروردی در سیر شکل‌گیری بحث اصالت وجود و اعتباریت ماهیت و این‌که بسیاری از مباحث فلسفی حکمت متعالیه در اثبات اصالت وجود ناظر به نقد ادلّه و سخنان سهروردی میباشد بر کسی پوشیده نیست. به دلیل عدم جامع‌نگری فلسفی در این بحث و عدم توجّه به سیر تاریخی آن و همچنین عدم رعایت مباحث روش‌شناسانه، ما با چهار تلقّی و دیدگاه دربار? فلسف? اشراق روبه‌رو هستیم: 1ـ سهروردیِ قائل به اصالت ماهیت، 2ـ سهروردیِ قائل به اصالت وجود، 3ـ سهروردیِ قائل به اصالت نور یا اصالت انوار، (این سه دیدگاه تحت سیطره فلسف? ملّاصدرا شکل گرفته است.) 4ـ سهروردی اشراقی که قائل به هیچ‌کدام از سه تلقی بالا نبوده است. سهروردی اشراقی دغدغ? تأسیس یک نظام مستقلّ از فلسف? مشّاء را داشته و بر این اساس مباحث نور و احکام آن را بدون توجّه به روابط نور، ماهیت، حقیقت وجود، و اصالت آن‌ها مطرح می‌کند. ما چگونگی شکل‌گیری سهروردی‌های صدرایی را تحت سیطر? اندیش? ملّاصدرا بیان، و سپس آن را با سهروردی اشراقی نقد می‌کنیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سهروردی و اندرزنامه نویسیِ اشراقی

سهروردی اندیشمندی است آرمان گرا، که باور دارد تنها نظام سیاسیِ آرمانی، حکومت حکیمی متألّه است. به همین دلیل، وی از هم نشینیِ خود با حاکمان زمانه خویش برای تأثیرگذاری، بهره جسته و کوشیده است با تدوین رسالههایی و تقدیم به حاکمان، آن ها را با الگوی حکوم تداری آشنا سازد. این مقاله می کوشد با بررسی و تأویلِ دو رساله مهمِ وجوه سیاسی فلسفه اشراقی را برجسته ساخته و نشان دهد ،« پرتونامه » و « الواح عمادی » ...

متن کامل

تخیل هنری در حکمت اشراقی سهروردی

شیخ اشراق را نخستین نظریه پرداز عالم مثال در تمدن اسلامی می‌دانند. دیدگاه مهم او در حکمه الاشراق و دیگر آثارش در اثبات عالمی میان عالم انوار و جهان ماده به عنوان برزخ وسیط میان عالم حاضر و آخرت (یا همان عالم المثال و جهان قائم بالّذات صور و اشباح ما بین عالم ملکوت و جهان مادّی مشهود)، تأثیر مهم و بسزایی در بیان مراتب عالم در حکمت اسلامی گذاشت که تاثیر بر حضرات خمس ابن عربی از آن جمله است. در شرح ...

متن کامل

ابزارهای معرفت در فلسفة اشراقی سهروردی

مبحث ابزارهای معرفت انسانی، از مباحث محوری در همه مکاتب معرفت‌شناختی است. در این میان فلسفة اشراقیِ سهروردی، به نحو مبسوط به این مبحث پرداخته و علی‌رغم برخی مشابهت‌ها با فلسفة مشاء، دیدگاه‌ه‏های نوآورانه‌ای را مطرح کرده است. او در آثار خویش ابزارهای معرفت را در سه دسته مطرح می‌کند: 1. حس (ظاهری و باطنی)، 2. عقل، 3. حواس مثالی و قلب. حواس مثالی نزد سهروردی غیر از حواس باطنی است. نوآوری‌های سهرورد...

متن کامل

حکمت مشرقی ابن سینا و حکمت اشراقی سهروردی

 می‌دانیم که نسبت میان حکمت مشاء و حکمت اشراق، یکی از بحث‌های مهم فلسفۀ اسلامی است. بنابراین در این نوشتار ابتدا به تعریف دو حکمت مذکور پرداخته و سپس آثاری که حاوی حکمت مشرقی در میان تألیفات ابن سیناست و نیز توضیحاتی راجع به رساله‌های تمثیلی سهروردی آورده می‌شود. پس از آن یازده مورد از وجوه اشتراک این نوع تألیفات بیان می‌شود که از مهم‌ترین موارد میان این نوع آثار دو فیلسوف، می‌توان کاربرد زبان ...

متن کامل

سهروردی و اندرزنامه نویسیِ اشراقی

سهروردی اندیشمندی است آرمان گرا، که باور دارد تنها نظام سیاسیِ آرمانی، حکومت حکیمی متألّه است. به همین دلیل، وی از هم نشینیِ خود با حاکمان زمانه خویش برای تأثیرگذاری، بهره جسته و کوشیده است با تدوین رسالههایی و تقدیم به حاکمان، آن ها را با الگوی حکوم تداری آشنا سازد. این مقاله می کوشد با بررسی و تأویلِ دو رساله مهمِ وجوه سیاسی فلسفه اشراقی را برجسته ساخته و نشان دهد ،« پرتونامه » و « الواح عمادی » ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 45  شماره 1

صفحات  11- 25

تاریخ انتشار 2012-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023